Yeme bozuklukları, kişinin yeme alışkanlıklarında sağlıksız, kontrolsüz, aşırı davranışlar sergilemesini ifade etmektedir. Her ne kadar yeme bozukluklarının etiyolojisi  tam olarak bilinmese de, bu bozuklukların multifaktöriyel sebeplerden ortaya çıktığı gözlenmektedir. Bu sebepler psikolojik, duygusal ve fizyolojik olarak tanımlanabilir.

Her ne kadar yeme bozukluklarından bahsedildiğinde sadece yeme alışkanlıklarının bozulması olarak düşünülse de, genelde psikolojik, sosyal ve genetik faktörlerin kombinasyonuyla ortaya çıkmaktadır.

Yeme bozuklukları tanısından bahsedildiğinde zihne ilk gelenler, anoreksiya nervoza, bulimia nervoza, tıkınırcasına yeme bozukluğu olsa da yeme bozuklukları geniş bir spektrumlu sahiptir. 

Yeme bozuklukları tanısı psikiyatrist, psikolog veya tıbbı uzmanlar tarafından yapılır. Tanı koyabilmek için kapsamlı bir değerlendirme süreci gerekmektedir ve belirli semptomların varlığını gözlemlemek, tıbbi öykü, kişinin duygusal durumu, beslenme alışkanlıkları hakkında bilgi almak önemlidir. 

Her ne kadar genel algı yeme bozukluklarının dış görünüşe bakılarak anlışılacağı yönünde olsa da bu en yanlış yaygın mitlerden biridir. Zayıf veya şişman bir bedene sahip olmak her zaman yeme bozukluğunu işaret etmez.

Yeme Bozukluklarında Görülen Semptomlardan Bazıları:

• Aşırı kilo kaybı ya da aşırı kilo alımı
• Kontrolsüz yeme nöbetleri
• Yeme alışkanlıkları ya da ne yiyecekleri konusunda sürekli düşünme
• Beden imgesinin zihinlerini aşırı düşünme
• Sık sık aynada bedenini izlerken bulmak
• Sık sık tartılmak

Yeme Bozuklukları Nasıl Tedavi Edilir?

Yeme bozukluklarına dair en yaygın bir diğer inanış ise bunun bir tercih olduğunun düşünülmesidir. Yeme bozuklukları, tercih değil psikolojik bir rahatsızlıktır. Kişinin kontrolü dışında ortaya çıkar ve tedavi gerektirirler. Bu nedenle, bu rahatsızlıkların erken bir dönemde teşhis edilip, tedavi edilmesi ve profesyonel destek alınması oldukça önemlidir. 

Yeme bozuklukları tedavisi genelde multidisipliner yaklaşımı gerektirir ve psikoterapi, beslenme danışmanlığı, tıbbi müdahaleleri içerebilir.

Bireysel terapi, grup terapisi, aile terapisi teknikleri, kişinin yeme bozukluğuyla başa çıkmasına ve sağlıklı yeme alışkanlıkları geliştirmesine yardımcı olmaktadır.

Unutulmamalıdır ki; yeme bozuklukları hakkında toplumsal farkındalık ve destek iyileşmede önemli bir role sahiptir.

Psikolog Deniz Eroğlu Yüce